Social Media & Πoλιτική Επικοινωνία
Πώς τα “follow” και τα “likes” μεταφράζονται σε ψήφους.
της Ιωάννας – Νικολέττας Ζυγά1
Ζούμε στην εποχή του “Digital”. Στην εποχή του internet, των smartphones, και των social media. Τα τελευταία, λόγω της δυναμικής τους, έχουν αναδειχθεί σε σημαντικό εργαλείο μιας εκλογικής καμπάνιας.
Ποια είναι όμως η πραγματική τους ισχύς και πώς αποτιμώνται σε ψήφους;
Μια εκλογική καμπάνια, ουσιαστικά, είναι ένας ποταμός στον οποίο καταλήγουν πολλά ρυάκια. Τα social media είναι ένα από αυτά.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα του PewResearchCentre που πραγματοποιήθηκε το 2017, το 46% των Ελλήνων χρησιμοποιεί το Internet και, κατά μέσο όρο, το 57% των ερωτηθέντων επισκέπτεται ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Αναμφισβήτητα, η πολιτική επικοινωνία εξελίσσεται παράλληλα με την εξέλιξη της τεχνολογίας και, παρ’ όλο που δε συνιστούν κεντρικό εργαλείο σε έναν προεκλογικό αγώνα, οι πολιτικοί δεν μπορούν να τα αγνοήσουν.
Για το πολιτικό socialnetworking, τα περισσότερο διαδεδομένα μέσα είναι το Facebook και το Twitter, ενώ σταδιακά ενισχύεται και ο ρόλος του Ιnstagram.
Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν οι πολιτικοί από τα social media;
Κατ’ αρχάς, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν τη δυνατότητα κινητοποίησης των ψηφοφόρων. Προσφέρουν αμεσότητα. “Δίνουν φωνή” στους ψηφοφόρους, μέσα από τα σχόλια τους, τα share, τα retweet, τα like. Ενδυναμώνουν την επικοινωνία μέσω της αλληλεπίδρασης υποψηφίων και ψηφοφόρων.
Ένα ιδιαίτερα ισχυρό πλεονέκτημα των social media είναι η δυνατότητα που δίνουν να φιλτράρει κανείς το κοινό στο οπoίο απευθύνει τα μηνύματά του. Ένας πολιτικός μπορεί να στοχεύσει συγκεκριμένα κοινά με βάση δημογραφικά κριτήρια. Οι geo–locationandbehavioraladvertising δυνατότητες των social media επιτρέπουν τα μηνύματα να είναι προσαρμοσμένα στον τελικό αποδέκτη και άρα η επικοινωνία των μηνυμάτων πιο αποτελεσματική.
Επιπλέον, μέσω των social media, οι υποψήφιοι μπορούν να μοιράζονται τα νέα τους, να ενημερώνουν για τη δράση τους και να προσκαλούν τους ψηφοφόρους στις εκδηλώσεις τους. Για το λόγο αυτό, αναδεικνύονται σε ιδιαίτερα σημαντικό εργαλείο για τους υποψηφίους με περιορισμένους πόρους.
Οι υποψήφιοι αποκομίζουν και έμμεσα εκλογικά οφέλη. Οι δημοσιεύσεις στα μέσα μπορεί να αποτελέσουν έναυσμα για δημοσιογραφική κάλυψη στα παραδοσιακά μέσα. Πολλές εφημερίδες, για παράδειγμα, βαθμολογούν τα tweets των πολιτικών.
Τα “share” τα “retweet,” τα “follow” και τα “hashtags,” μπορούν να συμβάλλουν επίσης στo να εδραιωθεί η εντύπωση ότι ένας υποψήφιος έχει ρεύμα.
Τέλος, λειτουργούν ως ένα μέσο σφυγμομέτρησης. Μέσω του engagement και του reach που έχουν οι λογαριασμοί ενός υποψηφίου, ο τελευταίος μπορεί να δει την απήχηση που έχει στο εκλογικό κοινό που κάνει χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά και ποια θεματολογία είναι περισσότερο ελκυστική στους ψηφοφόρους του ώστε να επικεντρώνεται σε αυτή.
Βέβαια, υπάρχουν και περιορισμοί στην αποδοτικότητα των social media ως εργαλείου μιας εκλογικής προσπάθειας.Δεν είναι απαραίτητο όλοι οι ακόλουθοί ενός υποψηφίου να είναι και ψηφοφόροι του. Eπίσης, μπορεί κάποιοι από τους ενεργούς ακολούθους να είναι ψηφοφόροι του κόμματος στο οποίο ανήκει ο υποψήφιος, και όχι απαραίτητα δικοί του. Συνεπώς όλα τα likes/follow/retweet δεν μεταφράζονται σε ψήφους. Τέλος, είναι εκ των ων ουκ άνευ, οτι η πολιτική επικοινωνία είναι μια διαδικασία συστηματική. Η ένταξη της πολιτικής επικοινωνίας σε μία συστηματική διαδικασία της καθημερινότητας αποτελεί προϋπόθεση για έναν επιτυχημένο προεκλογικό αγώνα. Συνεπώς, αποδεικνύεται τελικά περισσότερο αποδοτική μία εκλογική καμπάνια ενός υποψηφίου που είναι μόνιμα ενεργός στα social media παρά ενός άλλου που τα χρησιμοποιεί ως μια ευκαιριακή τακτική προσέλκυσης ψηφοφόρων.
- Η Ιωάννα- Νικολέττα Ζυγά, Stanford University al., έχει εργαστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη Διεύθυνση Συνεργασίας και Περιφερειακής Ασφάλειας του Διεθνούς Στρατιωτικού Επιτελείου του ΝΑΤΟ . Συμβάλλει στις δημοσιεύσεις του ECI και μετέχει σε ομάδα μελέτης του ECI για τα social media.